Ngày 30/11 tại Hà Nội, Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam, Cục Bảo trợ Xã hội phối hợp với Quỹ hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam và Hội người khuyết tật thành phố Hà Nội tổ chức Lễ kỷ niệm Ngày Quốc tế người khuyết tật (3/12) với chủ đề “Diễn đàn việc làm và cơ hội khởi nghiệp cho người khuyết tật”. Hoạt động này giúp trang bị cho NKT các kiến thức, kỹ năng khởi tạo và phát triển nghề nghiệp, tiếp cận các kênh thông tin cơ hội việc làm, học hỏi kinh nghiệm của các cơ sở dạy nghề/sản xuất, phát triển các ý tưởng nghề ứng dụng vào thực tiễn việc làm để mang lại thu nhập ổn định cho bản thân và gia đình.

Dự hội nghị có ông Lê Tấn Dũng - Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội - Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về NKT Việt Nam; Ông Nguyễn Văn Hồi, Cục trưởng Cục bảo trợ Xã hội - Chánh văn phòng UBQG về NKT Việt Nam; ông Tạ Việt Anh, Chủ tịch HĐQL Quỹ hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam; Bà Dương Thị Vân, Chủ tịch Hội NKT Hà Nội; Ông Nguyễn Trọng Đàm - Phó Chủ tịch Hội Bảo trợ người khuyết tật và trẻ mồ côi Việt Nam - nguyên Thứ trưởng Bộ LĐ-TB&XH, cùng 370 đại biểu đến từ các bộ, ngành, địa phương.

Quang cảnh Lễ kỷ niệm (Ảnh: Anh Tuấn – TTXVN)

Số NKT được thụ hưởng các chương trình chăm sóc của nhà nước và cộng đồng ngày càng tăng

Phát biểu khai mạc lễ mít tinh, Thứ trưởng Lê Tấn Dũng giới thiệu về lịch sử hình thành ngày Quốc tế NKT 3/12 và chủ đề của ngày Quốc tế NKT năm nay là: Diễn đàn việc làm và cơ hội khởi nghiệp của NKT. Ông Lê Tấn Dũng cho biết, những năm qua Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam luôn dành cho NKT sự quan tâm, chăm lo sâu sắc, được thể hiện trong Hiến pháp, Luật NKT và các Luật chuyên ngành… Gần đây nhất ngày 05/8/2020, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1190/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình trợ giúp NKT giai đoạn 2021-2030, các Bộ, ngành liên quan và UBND, thành phố trực thuộc Trung ương đã ban hành nhiều Chương trình, Kế hoạch để hiện thực hóa việc chăm sóc, trợ giúp NKT.

Ông Lê Tấn Dũng, Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc gia về người khuyết tật Việt Nam, Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội phát biểu khai mạc Lễ kỷ niệm (Ảnh: Anh Tuấn – TTXVN)

Thống kê cho thấy, hiện nay Việt Nam có khoảng 6,2 triệu NKT, chiếm hơn 7,06% dân số từ 2 tuổi trở lên. Số lượng NKT được tiếp cận với các chính sách, chương trình chăm sóc NKT của Nhà nước và cộng đồng ngày càng tăng. Hàng năm có hàng triệu NKT được trợ cấp từ ngân sách nhà nước; hàng trăm ngàn lượt người được hỗ trợ chỉnh hình, PHCN, hỗ trợ phương tiện trợ giúp. Hệ thống giáo dục ngày càng phát triển, giúp cho trẻ em khuyết tật có cơ hội được đi học, được phát triển, số NKT được học nghề và có việc làm ngày càng tăng. Các chính sách, hoạt động trợ giúp NKT cũng có sự thay đổi căn bản, chuyển từ sự trợ giúp mang tính nhân đạo từ thiện sang trợ giúp theo quan điểm phát triển, tạo động lực để cho vươn lên. NKT được hỗ trợ nhà ở, giáo dục, y tế, tiếp cận giao thông và các công trình xây dựng, được hỗ trợ dạy nghề, việc làm, vay vốn ưu đãi để làm kinh tế và hỗ trợ sinh kế,... giúp NKT tự chăm sóc bản thân mình cũng như có những đóng góp cho cộng đồng, xã hội. Tất cả những điều này đã mang lại cho NKT tự tin, tự lập cuộc sống, đã có rất nhiều tấm gương NKT thành đạt trong các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, khoa học, chính trị và văn hóa xã hội.

Theo Tổng cục Giáo dục nghề nghiệp, đến nay có 282.000 NKT được hỗ trợ đào tạo nghề và tạo việc làm, trong đó có 210.000 NKT được hỗ trợ đào tạo nghề, 50.000 NKT được tư vấn, giới thiệu việc làm, 22.000 người được vay vốn từ quỹ quốc gia việc làm. Về hỗ trợ vay vốn từ Ngân hàng CSXH, đến nay có 22.000 lượt người được vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm.

Báo cáo của Ngân hàng Chính sách Xã hội cũng cho biết, tổng dư nợ của chương trình cho vay hỗ trợ tạo việc làm từ Quỹ quốc gia về việc làm đến ngày 31/10/2020 đạt 29.721 tỷ đồng, đối với hơn 769.000 khách hàng còn dư nợ. Tín dụng chính sách đối với người nghèo và các đối tượng chính sách khác, đặc biệt là đối với NKT, các doanh nghiệp sử dụng lao động là NKT để tự phát triển sản xuất, kinh doanh đến nay thực sự đi vào cuộc sống, có hiệu quả tích cực, phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về giảm nghèo bền vững, đảm bảo an sinh xã hội, nâng cao đời sống của người dân, đặc biệt là NKT trên phạm vi cả nước.

Cần tiếp tục rà soát, tháo gỡ khó khăn cho NKT

Mặc dù đã có những kết quả tốt trong công tác trợ giúp NKT, nhưng theo Thứ trưởng Lê Tấn Dũng, Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn về kinh tế, hạ tầng cơ sở xã hội thiếu thốn, chưa thể đáp ứng thỏa đáng nhu cầu nguyện vọng của NKT. Vẫn còn nhiều NKT thuộc hộ nghèo, cận nghèo, sức khỏe hạn chế, thiếu việc làm, chưa tiếp cận được các dịch vụ xã hội và sống phụ thuộc vào trợ giúp của gia đình và xã hội.

Thay mặt Hội Bảo trợ người khuyết tật và trẻ mồ côi Việt Nam, ông Nguyễn Trọng Đàm - PCT Hội phát biểu tại Diễn đàn khẳng định: Muốn NKT thực hiện được quyền của mình, trước tiên cần tạo môi trường pháp lý để NKT được tham gia đầy đủ, phát huy được tiềm năng, lợi thế của mình. Trong tất cả các quyền của NKT, quyền được làm việc, tự lo cuộc sống cho mình là quan trọng nhất. Tuy nhiên, hiện nay, cơ chế chính sách đã rất tốt, rất cởi mở nhưng thực tiễn triển khai còn gặp nhiều khó khăn. Chúng ta có 7 triệu NKT, số NKT nặng, đặc biệt nặng chỉ khoảng 1,5 triệu người, số còn lại vẫn luôn mong muốn được làm việc và làm việc tốt. Kể cả số NKT nặng, đặc biệt nặng nhiều người vẫn có khả năng làm việc. Nhiều NKT vẫn còn chưa nắm rõ được chính sách, khi có nhu cầu còn lúng túng chưa biết hỏi ai và bắt đầu từ đâu. Vì vậy, cán bộ của các tổ chức của NKT, vì NKT, các hiệp hội, CLB cần phải nắm thật chắc chính sách của Nhà nước để tuyên truyền, phổ biến tới NKT. Các tổ chức cần tích cực có tiếng nói tư vấn, hỗ trợ NKT. Đặc biệt, cần đưa NKT vào là thành viên của các tổ chức tín chấp ở cộng đồng để hỗ trợ họ được tốt nhất.

Các quầy hàng của người khuyết tật sản xuất trưng bày tại Lễ kỷ niệm (Ảnh: Anh Tuấn – TTXVN)

Tại diễn đàn, các chính sách hỗ trợ khởi nghiệp và việc làm với NKT đã được Văn phòng Ủy ban Quốc gia về NKT Việt Nam giải đáp và giới thiệu đến đông đảo NKT. Nhiều sản phẩm của các cơ sở sản xuất kinh doanh tạo việc làm đối với NKT cũng được giới thiệu, trưng bày. Các hoạt động như vay vốn cho NKT khởi nghiệp do Ngân hàng chính sách (Hà Nội, Ninh Bình) tư vấn tại quầy giao dịch, mô hình khởi nghiệp và tạo việc làm cho NKT, cơ hội việc làm do Trung tâm dịch vụ việc làm Hà Nội tư vấn tại quầy, các quy định liên quan đến vay vốn ưu đãi để phát triển sản xuất đối với NKTvà cơ sở tạo việc làm đối với NKT do Ngân hàng chính sách xã hội Trung ương giải đáp.

"Trong những năm tới, Việt Nam sẽ tiếp tục thực hiện đầy đủ những quy định trong Hiến pháp và pháp luật về NKT, cũng như các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia. Với sự đồng lòng của các cấp, các ngành, của cộng đồng nhân dân, các tổ chức trong nước và quốc tế, chúng ta sẽ có tiếng nói chung để đưa ra được những sáng kiến, giải pháp kịp thời, phù hợp để hoạt động trợ giúp NKT ở Việt Nam được thực hiện một cách hữu hiệu nhất" - Thứ trưởng Lê Tấn Dũng nhấn mạnh.

Hoàng Dung